BM Yargısız İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard, ABD’nin İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’yi silahlı insansız hava araçlarıyla düzenlenen suikastla öldürmesinin kanunsuz olduğunu rapor etti.
Raporunda ABD’nin İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’yi öldürmesinin “kanunsuz” olduğunu kaydeden Callamard, saldırının BM sözleşmelerinin ihlali anlamına geldiğini belirtti.
Süleymani, 3 Ocak 2020 tarihinde ABD’nin Irak’ın başkenti Bağdat’ta insansız hava aracıyla düzenlediği saldırıda öldürülmüştü.
BM Raportörü Callamard, ABD’nin çıkarlarını hedef alan bir saldırı planlandığı yönünde bir kanıt sunamadığını kaydetti.
Bağımsız insan hakları uzmanı Callamard’ın BM adına konuşma yetkisi bulunmamakla birlikte bulgularını BM’ye rapor ediyor. Rapor, BM İnsan Hakları Konseyi’nin Perşembe günü Cenevre’deki oturumuna sunulacak. ABD, konseyden 2018 yılında ayrılmıştı.
Emri Trump verdi
Süleymani’nin öldürülmesinde emri ABD Başkanı Donald Trump vermişti. Trump o dönem, İran’da ulusal bir kahraman olan Süleymani’nin “dünyanın başlıca teröristi” olduğunu ve “uzun süre önce yok edilmesi gerektiğini” söylemişti.
ABD’nin düzenlediği saldırıda İran destekli Şii milis gücü Haşdi Şabi’nin Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el Mühendis de hayatını kaybetmişti.
“Keyfi bir öldürme”
Callamard, “ABD’nin şu ana kadar sunduğu deliller göz önüne alınacak olursa, General Süleymani’nin hedef alınması ve ona refakat edenlerin öldürülmesi, uluslararası insan hakları hukuku bakımından sorumluluğunu ABD’nin taşıdığı keyfi bir öldürme niteliği taşıyor” dedi.
BM Raportörü ayrıca “General Süleymani’nin özel olarak ABD’nin çıkarlarına karşı, özellikle acil eyleme geçmeyi gerekli ve meşru kılacak şekilde Irak’ta bir saldırı planlıyor olduğuna dönük bir kanıt sunulmamıştır” dedi. Callamard yeterli kanıt sunulamadığı için saldırının BM Sözleşmesinin ihlali anlamına geldiğini söyledi.
“Süleymani, İran’ın Suriye ve Irak’taki askeri stratejisi ve eylemlerinin başındaydı” diyen Callamard raporda, “Ancak cana yönelik güncel yakın bir tehlikenin olmadığı koşullarda ABD’nin izlediği hareket biçimi kanunsuzdur” ifadelerini kullandı.
Callamard’ın silahlı insansız hava araçlarıyla (SİHA) düzenlenen saldırıları konu alan raporu söz konusu araçların kullanımının uluslararası hukuk standartları açısından yarattığı sorunlara dikkat çekiyor ve SİHA’ların kullanımına ilişkin çeşitli tavsiyelerde bulunuyor.
